Windows Olmadan Dizüstü Bilgisayarların Evrimi: Ubuntu 24.04 LTS, Pop!_OS ve Fedora 2025
Kişisel bilgisayar dünyası hızla evriliyor ve daha fazla kullanıcı ile üretici Windows dışındaki dizüstü bilgisayar alternatiflerini keşfetmeye başlıyor. 2025 yılında Ubuntu 24.04 LTS, Pop!_OS ve Fedora gibi Linux dağıtımları, yalnızca teknoloji meraklıları için değil, güvenli, hafif ve gizlilik odaklı işletim sistemleri arayan sıradan kullanıcılar için de popüler hale geliyor. Piyasada artık bu işletim sistemleri önceden yüklenmiş yeni modeller bulunuyor ve bu durum, modern bir dizüstü bilgisayarın ne olabileceğine dair algıyı değiştiriyor.
Ubuntu 24.04 LTS: Açık Kaynak Bilgi İşlemde Yeni Bir Dönem
Nisan 2024’te yayınlanan Ubuntu 24.04 LTS, kullanılabilirlik ve kararlılık açısından önemli bir sıçrama sunuyor. Uzun vadeli destek sürümü olarak 2029’a kadar güncelleme alacak olan bu versiyon, işletmeler ve bireysel kullanıcılar için güvenilir bir seçenek haline geldi. GNOME 46 masaüstü ortamı, Wayland desteği ve Intel ile AMD donanımları üzerindeki performans iyileştirmeleri, bu sürümün temel özellikleri arasında.
Snap ve Flatpak uygulama desteği sayesinde Ubuntu 24.04, yazılım erişimini son derece kolaylaştırıyor. Thunderbolt istasyonları ve yüksek çözünürlüklü ekranlarla sağladığı uyumluluk, onu profesyonel yaratıcı işler için de uygun kılıyor.
Güvenlik açısından da önemli ilerlemeler mevcut. AppArmor modülü, Güvenli Önyükleme ve otomatik çekirdek güncellemeleri sayesinde Ubuntu 24.04, tüketici seviyesindeki en güvenli Linux dağıtımlarından biri haline geldi. Bu özellikler, onu kurumsal ve eğitim alanlarında Windows 11’e güçlü bir alternatif yapıyor.
Ubuntu Ön Yüklü Yeni Dizüstü Bilgisayarlar
Dell, Lenovo ve Tuxedo Computers gibi üreticiler, artık Ubuntu 24.04 yüklü dizüstü bilgisayarlar sunuyor. Dell XPS Developer Edition, Canonical mühendisleri tarafından test edilmiş firmware ile birlikte 13. nesil Intel işlemcilerle geliyor ve Avrupa ile Kuzey Amerika’da satışta.
Lenovo da ThinkPad serisine Ubuntu destekli modeller ekledi. Özellikle ThinkPad T14 ve X13, Linux sürücü desteği açısından tamamen doğrulandı. Bu cihazlar, geliştiriciler, mühendisler ve araştırmacılar gibi profesyonellere hitap ediyor.
Almanya merkezli Tuxedo Computers ise kullanıcıya özel yapılandırma imkanı sunarak RAM’den klavye düzenine kadar kişiselleştirme sağlıyor. Bu esneklik, hem bireysel kullanıcılar hem de Windows lisansı gerektirmeyen kontrollü sistem arayan şirketler için cazip bir seçenek sunuyor.
Pop!_OS: Geliştiriciler ve Üretken Profesyoneller İçin Performans Odaklı Linux
System76 tarafından geliştirilen Pop!_OS, geliştiriciler ve içerik üreticileri arasında popülerliğini artırıyor. Ubuntu 22.04 LTS tabanlı son sürüm, Rust ile geliştirilen yeni COSMIC masaüstü ortamı ile 2025 yılında daha yaygın hale gelecek.
Pop!_OS’i öne çıkaran şey, hibrit grafik yönetimi, pencere döşeme yöneticisi ve verimliliği artıran kullanıcı arayüzü. Büyük veri setleriyle çalışma, derleme ya da medya işleme gibi işlemler için üstün pil ömrü ve hız sunuyor. Ayrıca sistem kararlılığından ödün vermeden özelleştirilebilir bir yapı sağlıyor.
System76 dizüstü bilgisayarları, LVFS platformu üzerinden firmware güncellemeleri sağlıyor. Bu sayede donanım gelişimi ile birlikte sürekli uyum içinde bir kullanıcı deneyimi sunuluyor ve bu durum, profesyonel kullanıcılar için büyük bir avantaj.
System76 ve Linux Odaklı Donanım Vizyonu
System76, Linux için özel olarak üretilmiş donanımları piyasaya süren öncü markalardan. Galago Pro ve Lemur Pro gibi modeller, Intel/AMD yongaları, NVMe Gen4 SSD’ler ve 16:10 ekran oranları ile geliyor. Hem hafif hem de güçlü bu cihazlar, yazılım geliştirme ve içerik üretimi için ideal.
2025 itibariyle firma Avrupa’daki varlığını artırarak Hollanda’da bir dağıtım merkezi kurdu. Bu merkez, Avrupa müşterileri için teslimat süresini kısaltıyor ve teknik destek hizmetlerini güçlendiriyor.
Coreboot ve açık kaynaklı EC firmware gibi özelliklerle donatılmış modeller, güvenliğe önem veren kullanıcılar ve kurumlar için dikkat çekici seçenekler sunuyor. Şeffaflık ve güvenlik ilkelerini esas alıyorlar.
Fedora 40 ve Red Hat Ekosistemi
Red Hat destekli Fedora 40, açık kaynak topluluğunun katkılarıyla birlikte, yenilikçi ve kurumsal düzeyde işlevselliğe sahip bir dağıtım olmaya devam ediyor. GNOME 46, 6.7 Linux çekirdeği ve geliştirilmiş PipeWire ile ses yönetiminde büyük ilerlemeler sağlandı.
Fedora, en yeni yazılım paketlerine ve geliştirici araçlarına erişim arayan yazılımcılar ve IT uzmanları tarafından tercih ediliyor. RPM Fusion ve Flathub desteği sayesinde multimedya araçları ve sanallaştırma yazılımları kolaylıkla kurulabiliyor.
Yeni SELinux politikaları ve kapsayıcı çalışma zamanı (container runtime) güncellemeleri, Fedora’yı güvenlik ve konteyner mimarisi ön planda olan kurumsal ortamlara uygun hale getiriyor. Bu özellikler, genellikle Red Hat Enterprise Linux’un ileriki sürümlerinde de yer alıyor.
Fedora Ön Yüklü Dizüstü Bilgisayarlar
Fedora ile önceden yüklenmiş gelen en dikkat çekici cihazlardan biri HP Dev One. Fedora Project iş birliğiyle geliştirilen bu cihaz, Ryzen 7 PRO işlemcileri, 16 GB RAM ve tam Linux uyumluluğu ile yazılım geliştiricilere hitap ediyor.
İspanya merkezli Slimbook firması, Fedora Edition modellerini Executive ve Essential serilerinde sunuyor. Bu cihazlar, gizliliğe önem veren kullanıcılar ve teknik profesyoneller için tasarlanmış durumda. Slimbook ayrıca Fedora kullanıcılarına özel yerel destek de sağlıyor.
Fedora ile gelen cihazların sayısı, özellikle eğitim ve bilimsel araştırma alanlarında artıyor. 2025 ve sonrasında açık kaynak teknolojileri benimseyen kurumların sayısının çoğalmasıyla bu eğilim daha da güçlenecek.
